Prema odluci festivalskog žirija – Olivera Sertića, Nine Peče i Nataše Senjanović – Udicu prvog Festivala mediteranskog filma Split “zagrizao” je francuski film “Skafander i leptir” Juliana Schnabela.
Pobjednik kratkometražne konkurencije španjolski je film “Nitbus” u režiji Juanja Gimeneza.
Posebno priznanje žirija dodijeljeno je alžirsko-francuskom filmu “Žuta kuća” Amora Hakkara.
Posljednji dan festivala započeo je do sada najposjećenijom jutarnjom projekcijom u Kinoteci Zlatna vrata. Francuski omnibus “Pariz, volim te” koji je izvan konkurencije prikazan i u 21 sat u ljetnom kinu Bačvice nakon ceremonije proglašenja pobjednika, ambiciozno je djelo iza kojeg stoji čak 22 velikana filmske umjetnosti.
Idejni začetnik projekta, redatelj i producent Emmanuel Benbihy, okupio je, između ostalih, i braću Coen, Alfonsa Cuarona, Gerarda Depardieua, Christophera Doylea, Waltera Sallesa, Wesa Cravena, Toma Tykwera, Gusa Van Santa i Alexandera Paynea. Kroz 18 kratkih romantičnih priča oni su satkali odu najromantičnijem gradu na svijetu, a pred kamerom su se našli Elijah Wood, Natalie Portman, Steve Buscemi, Gaspard Ulliel, Sergio Castellito, Catalina Sandino Moreno, Fanny Ardant i mnogi drugi.
Kao i u utorak na otvaranju festivala, kino Bačvice bilo je, zahvaljujući volonterima koji su u posljednji čas donosili dodatne stolice, popunjeno i mnogo više od kvote “do posljednjeg mjesta”.
Uslijedila je projekcija i posljednjeg filma iz dugometražne konkurencije, grčki psihološki triler “Pripovijest 52” u režiji Alexisa Alexioua, koji je, što je vrlo zanimljivo, fizičar po struci koji se ovim naslovom afirmirao na filmskoj sceni, prethodno snimivši tek nekoliko krakih naslova. “Pripovijest 52” govori o čovjeku koji nakon tajanstvenog nestanka djevojke više ne može razlikovati san od jave, a počinje se i neprestano prebacivati iz sadašnjosti u prošlost.
Zatim je na red u Kinoteci došla i čitava kratkometražna konkurencija koja se mogla pohvaliti odličnom posjećenošću. Pet prikazanih filmova ove godine skromno najavljuje mnogo opsežniji program kratkog metra na sljedećem izdanju FMFS-a. Mogla su se vidjeti dva talijanska naslova – “Divovi” Fabija Molloa i “Giacomov život” Luce Governatorija, zatim španjolski “Nitbus” u režiji Juanja Gimeneza, izraelski film “Novosti” Evgenyja Rumana i ciparski “Pharmakon” Ioakima Mylonasa.
Retrospektivni program završili smo dvama filmskim specijalitetima. Prvo je prikazano manifestno djelo socijalnog dokumentarizma u režiji velikog Jeana Vigoa. “Povodom Nice” iz 1937. godine satira je o tom gradu kojom je Vigo utemeljio svoju poetiku filmskog anarhizma. Nakon toga prikazana je “Princeza koralja” s Itom Rinom u glavnoj ulozi. Ta njemačko-jugoslavenska produkcija iz daleke 1937. snimana je, među ostalim lokacijama i u Splitu, na Zlarinu i na Hvaru.
Nakon proglašenja pobjednika prvog Festivala mediteranskog filma Split u dugometražnoj i kratkometražnoj konkurenciji uslijedila je dakle i večernja projekcija filma “Pariz, volim te”, a zatim nagrađenih filmova. Posljednji dan ispratili smo još jednom rasplesanom noći u klubu Akvarij nastupom bendova Kiklop i Justin’s Johnson te DJ-a Najta Huseznija.
Odličnim odazivom publike i sjajnom atmosferom koja je trajala svih pet dana, Festival mediteranskog filma Split završio je svoje prvo izdanje.
Nagrađeni filmovi 1. FMFS
UDICA za najbolji film u dugometražnoj konkurenciji
Le scaphandre et le papillon (Skafander i leptir), r. Julian Schnabel / Francuska, 2007.
Snimljen prema istinitom događaju, film “Skafander i leptir” govori o Jean-Dominiqueu Baubyju, uredniku modnog časopisa Elle, koji je 1995. godine doživio moždani udar i ostao potpuno paraliziran. Jedino što može pomicati kapak je lijevog oka pomoću kojeg je iz bolničke postelje suradnici Anne Consigny izdiktirao knjigu o svom iskustvu, naslovljenu također “Skafander i leptir”. Film je jedan od najnagrađivanijih u svijetu prošle i ove godine. Između ostalog osvojio je 4 nominacije za Oscara (režija, scenarij, kamera, montaža), Zlatnu palmu za režiju na lanjskom Canneskom festivalu, Zlatne globuse za režiju i strani film, BAFTA-u scenarij. Maestralna Schnabelova režija izbjegla je zamke patetičnih klišeja i porazan kraj rezultirajući filmom koji slavi neuništivost ljudskog duha.
Posebno priznanje žirija
La maison jaune (Žuta kuća), r. Amor Hakkar / Alžir, Francuska, 2007.
Gorka obiteljska drama koja se odvija u zabačenom planinskom selu u istočnom Alžiru viceprvak je prvog FMFS-a. Redatelj Amor Hakkar, ujedno i glavni glumac, tumači oca kojem je poginuo najstariji sin te odlazi po njegovo tijelo u obližnji grad. Suočen s mnogim preprekama i pritiskom da tijelo, kako nalažu muslimanski običaji, pokopa u roku od 24 sata, Mouloudovo se putovanje pretvara u introspektivni film ceste u kojem, slično kao i u pobjedničkom filmu, nema mjesta patetici. Vješto se koristeći monumentalnim i beskrajnim pustinjskim afričkim krajolicima koji se kao Onostrano nadvijaju nad sudbinom malog čovjeka, Hakkar postiže meditativno filmsko iskustvo. Film je nastao u francuskoj i alžirskoj produkciji.
UDICA za najbolji film u kratkometražnoj konkurenciji
Nitbus (Nitbus), r. Juanjo Gimenez / Španjolska, 2007.
Samo 9 minuta i 33 sekunde bilo je dovoljno španjolskom redatelju Juanju Gimenezu da ispripovjeda pobjednički kratki film i osvoji titulu najboljeg na prvom FMFS-u. “Nitbus” je naziv za noćnu autobusnu liniju u Barceloni u kojoj se pod kompaktnom, ali slojevitom i sigurnom režijom odvija radnja filma. Juanjo Gimenez rođen je u Barceloni 1963. godine i sa samo nekoliko filmova iza sebe svojim radom najavljuje da bi u skoroj budućnosti mogao postati jedno od novih velikih imena europskog filma.
UDICA – nagrada Festivala mediteranskog filma Split – djelo je likovnog umjetnika Roberta Jozića.
